Πίνακας Περιεχομένων
Ορίζουμε την αίθουσα ως τον ιδιαίτερο εκείνο χώρο στον οποίο είναι δυνατή η διοργάνωση ποικίλων δραστηριοτήτων. Αν η αίθουσα είναι καλλιτεχνική τότε ολοφάνερα ενδείκνυται για την πραγματοποίηση καλλιτεχνικών δραστηριότητων. Ωστόσο, έγκειται καθαρά στην φαντασία του διοργανωτή η καταλληλότητά της για το δρώμενο που σχεδιάζει να “ανεβάσει”.
Στις ημέρες μας, όλο και πληθαίνουν οι ιδιοκτήτες ιδιαίτερων χώρων, οι Αιθουσάρχες όπως τους αποκαλούμε, με όραμα και ανοιχτό μυαλό προσανατολισμένο στις τέχνες, οι οποίοι επιλέγουν να επενδύσουν ή να ενσωματώσουν στις αίθουσές τους την αντίστοιχη υποδομή που θα επιτρέψει να φιλοξενηθεί μία δράση πολιτισμού.
Δεν είναι καινούργιο βέβαια κάτι τέτοιο, αφού στην Ευρώπη υπάρχουν μικρότερες θεατρικές σκηνές διαρθρωμένες ή τοποθετημένες εντός των εγκαταστάσεων όπου το κοινό μπορεί να κάθεται με την ησυχία του σε τραπεζάκια ή σε μπαρ και να απολαμβάνει το ποτό του παράλληλα με ό,τι διαδραματίζεται πάνω στη σκηνή. Προφανώς, και συνειρμικά το μυαλό μας πηγαίνει αμέσως στην παράδοση του stand up comedy που στην Αμερική έχει κάνει ιστορία και συνεχίζει ακάθεκτο. Όμως, και άλλα θεατρικά είδη μπορούν να αναδειχθούν μέσα σε μία εναλλακτική αίθουσα βραδινής εξόδου, αρκεί να υπάρχουν οι κατάλληλες προδιαγραφές.
Ποιες είναι, λοιπόν, αυτές οι κατάλληλες προδιαγραφές;
- Σκηνή ή προσδιορισμένος διακριτά χώρος, όπου θα διαδραματιστεί το θεατρικό δρώμενο.
- Ορατότητα. Οι θεατές/επισκέπτες της αίθουσας θα πρέπει να έχουν ένα όσο το δυνατόν καθαρό πεδίο όρασης προς αυτόν τον χώρο.
- Δυνατότητα αλληλεπίδρασης. Πολύ συχνά οι ηθοποιοί «περιπλανιούνται» ανάμεσα στους θεατές ή ακόμη και μπορεί να μην χρειάζονται καν οριοθετημένο χώρο. Θυμηθείτε το θέατρο δρόμου. Αυτή η πολιτιστική πρόταση μπορεί να αποδειχθεί θριαμβευτική, ιδίως σε νεανικό κοινό, και… καταστροφική όταν το κοινό μας είναι ντροπαλό ή απλά δεν έχει διάθεση για διάδραση. Είναι δικαίωμα του!
- Ο ήχος της αίθουσας και με τις δυνατότητες αντίστοιχης υποδομής αποτελεί σπουδαίο παράγοντα. Στόχος είναι να ακούγονται οι καλλιτέχνες μεν αλλά και οι θεατές είναι λογικό να σιγοψιθυρίζουν. Δεν βρίσκονται, άλλωστε, σε συμβατική αίθουσα θεάτρου! Προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος να δημιουργηθεί υπερβολική φασαρία πρέπει να ληφθούν προσεκτικά υπόψη παράγοντες όπως, οι αποστάσεις των θεατών από τους καλλιτέχνες και των θεατών μετάξύ τους, η θέση των μικροφωνικών κ.ο.κ.
Με ποιους τρόπους μπορεί μια αίθουσα να συμβάλλει σε μια επιτυχημένη περφόρμανς;
- Παροχή video wall ή προτζέκτορα: Η προβολή video και από μόνη της αποτελεί ένα ισχυρότατο καλλιτεχνικό μέσο. Μία προβολή θα μπορούσε να συνιστά μία ολοκληρωμένη καλλιτεχνική πρόταση, δηλαδή ένα φιλμ, αλλά θα μπορούσε – εν δυνάμει – να αποτελεί και κομμάτι μία θεατρικής παράστασης. Νε λειτουργεί, με άλλα, λόγια ως φόντο σε ένα ζωντανό δρώμενο ή χώρος μία παράλληλης δράσης με αυτήν που εκτυλίσσεται ζωντανά επί σκηνής. Σε κάθε περίπτωση, προσφέρει ποικίλλες καλλιτεχνικές λύσεις και εμπνέει τους δημιουργούς να πειραματιστούν σε περισσότερα επίπεδα.
- Ηχομόνωση. Μία ηχομονωνένη αίθουσα (ιδανική μια υπόγεια τοποθεσία) διακρίνεται διότι είναι ακουστικά καθαρή η χαμηλή μουσική ή ο χαμηλός ήχος. Αξιοποιώντας μία χαμηλή ηχητική ένταση θα μπορούσε να υπάρχει ένα μουσικό “ντύσιμο” για την έναρξη της διοργάνωσης, καθώς προετοιμάζει σταδιακά και χωρίς πίεση το κοινό ότι κάτι ξεκινά ή ότι κάτι πρόκειται να ακολουθήσει. Έτσι, αρχίζει να κερδίζει την προσοχή τους χωρίς να προκαλεί όχληση και σηματοδοτεί όμορφα την «έλευση» της πιο καλλιτεχνικής στιγμής της βραδιάς. Για παράδειγμα, θα μπορούσε πριν από μια βιβλιοπαρουσίαση ή αντίστοιχη εκδήλωση λόγου να προβάλλεται φωτογραφικό υλικό – εικαστικό ή ιστορικό – σχετικό με το περιεχόμενο της εκδήλωσης. Ή ακόμη, και να προβάλλεται ένα μικρό απόσπασμα από ταινία σχετικής θεματολογίας.
- Προβαλλόμενα κινηματογραφικά ποιήματα (film poems) είναι μία σχετικά νεώτερη μορφή καλλιτεχνικού έργου, εξαιρετικά σύντομα φιλμάκια 2-5 λεπτών που συνδυάζουν τους στίχους ποίησης με εικόνες ποιητικές ή ακόμη και καθημερινές. Ένα film poem θα μπορούσε να αποτελεί το κυρίαρχο θέαμα – ως κινούμενη εικόνα που μοιραία επιβάλλεται πιο αποτελεσματικά στην όραση – σε μία εικαστική έκθεση, μία έκθεση ζωγραφικών ή φωτογραφικών έργων, κατασκευών ή γλυπτών.
Τί να προσέξω ως προς την αισθητική της αίθουσας;
- Αναμφίβολα υπάρχουν πολλές αίθουσες με ιδιαίτερη αισθητική, οι οποίες διαφέρουν αρκετά η μία από την άλλη. Αυτή η ποικιλομορφία είναι και το ζητούμενο, καθώς σημαίνει ότι ο κάθε διοργανωτής θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μέσα από μία ευρεία γκάμα, που μπορεί να εξερευνήσει, μέσα από τις διάφορες κατηγορίες αιθουσών της πλατφόρμας StageYourIdea γρήγορα και αποτελεσματικά, και με τη χρήση ποικίλων φίλτρων αναζήτησης, και να ανακαλύψει τελικά την αίθουσα που προσιδιάζει στην ταυτότητα της δικής του πολιτιστικής διοργάνωσης.
- Η μοναδική φυσιογνωμία ή αισθητική ταυτότητα της αίθουσας είναι σημαντικό να αρμόζει στην ταυτότητα του συγκεκριμένου καλλιτεχνικού δρώμενου που ο διοργανωτής έχει υπόψη του. Με άλλα λόγια, είναι πολύ πιθανό να θαυμάζουμε μία συγκεκριμένη αίθουσα για τον χαρακτήρα και την αισθητική της και να πιστεύουμε ακράδαντα ότι είναι ταιριάζει ιδανικά με την δική μας, προσωπική αισθητική. Και κάλλιστα κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ισχύει! Όμως, το στοίχημα εδώ είναι η ανεύρεση της ιδανικής αίθουσας για το καλλιτεχνικό δρώμενο ή την πολιτιστική διοργάνωση που έχετε υπόψη.
- Κάτι τέτοιο, συχνά σημαίνει, ότι πρέπει να προαποφασίσουμε αν η εκδήλωσή μας χρειάζεται ένα πιο minimal φόντο ή σκηνικό δράση ή όχι. Υπάρχει ο κίνδυνος η έντονη αισθητική φυσιογνωμία της αίθουσας να «καταπιεί» το έργο μας, αν συγκρούεται αισθητικά με αυτό. Σε άλλες περιπτώσεις, βέβαια, αυτό το contrast μπορεί να παίξει το δικό του ρόλο, υπογραμμίζοντας στοιχεία αισθητικά και καλλιτεχνικά του έργου ή ακόμη και γεννώντας και καλλιεργώντας ειρωνεία – ένα πολύ ισχυρό εκφραστικά και καλλιτεχνικό μέσο ή εργαλείο. Όλα είναι πιθανά. Αρκεί να προϋπάρχει μία παγιωμένη πρόθεση του διοργανωτή και ηγέτη του καλλιτεχνικού σχήματος. Η επιλογή της αίθουσα έρχεται να υπηρετήσει αυτήν την πρόθεση.