Πίνακας Περιεχομένου
Συνέντευξη των μελών της Εταιρείας Θεάτρου MONKS στην StageYourIdea με αφορμή την επικείμενη παρουσίαση του θεατρικού έργου «Άλκηστη» του Ευριπίδη στο πλαίσιο της «Ανοιχτής Θεατρικής Σκηνής της Πόλης 2023».
«Μ΄ αγαπάς; Θα πέθαινες για μένα;»
Μια φράση-κλισέ μεταξύ ερωτευμένων ‘παίρνει σάρκα και οστά’ και μετουσιώνεται σε έναν από τους πιο δυσερμήνευτους μύθους της αρχαιοελληνικής μυθολογίας, εμπνέοντας στον τραγικό ποιητή Ευριπίδη να μας δώσει το αριστούργημά του «‘Αλκηστη». Η Θεσσαλονικιώτικη θεατρική ομάδα MONKS επιλέγει ν’ ανεβάσει αυτό το εμβληματικό έργο, συμμετέχοντας στην «Ανοιχτή Θεατρική Σκηνή της Πόλης 2023» στις 12, 13 και 14 Μαϊου στο Δημοτικό Θέατρο Άνετον.
Με αφορμή την παράσταση, κάναμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με τους MONKS, και πιο συγκεκριμένα με τους Γιώργο Μιχαλάκο (σκηνοθέτης/ηθοποιός), Γιάννη Μαυρόπουλο (σκηνοθέτης/ηθοποιός), Ανθούλα Αηδώνη (ηθοποιός), Βικτώρια Παπαδοπούλου Σισκοπούλου (ηθοποιός), Κωσταντίνος Τσώνης (ηθοποιός) και Ιωάννης Καμπούρης (ηθοποιός)
Η τραγική επικαιρότητα της Άλκηστης
Eυριπίδου Άλκηστη, ένα κλασικό έργο σε ένα σύγχρονο ανέβασμα. Πώς συνομιλεί ένα τέτοιο έργο με το σύγχρονο κοινό; Και τι σημαίνει η επιλογή του ανεβάσματός του τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή για την ομάδα σας;
Γιάννης Μαυρόπουλος: Οι τραγωδίες μιλούν για ζητήματα οικουμενικά και η «Άλκηστη» δεν αποτελεί εξαίρεση. Δυστυχώς το θέμα του έργου είναι πολύ «σημερινό». Ο Αδμητος ζητά από τη γυναίκα του να πεθάνει στη θέση του. Συχνά βλέπουμε ζευγάρια, συντρόφους, συζύγους που ο ένας ζητά από τον άλλον ή την άλλη να «πεθάνει», ή τουλάχιστον να μη ζήσει όπως θέλει, για να μπουν μπροστά τα δικά του «θέλω». Στο έργο γίνεται λόγος για «θυσία», για «ηρωισμό», ακόμα και για «ανδρεία». Είναι όροι που συχνά καθαγιάζουν μια αδικία, χρυσώνουν το χάπι σε μια νοσηρή κατάσταση, όπου το πρόσωπο δεν έχει επιλέξει να θυσιαστεί.
Η παράστασή μας υπόσχεται να θίξει το θέμα αυτό σε μια πολύ προσιτή γλώσσα, μια μετάφραση έμμετρη αλλά που μπορούν να την καταλάβουν όλοι και να τους αφορά. Παράλληλα, είναι μια σπουδή στα βαλκανικά έθιμα του πένθους, που ενέχουν από μόνα τους μεγάλη θεατρικότητα. Έθιμα περισσότερο ή λιγότερο γνωστά που συντίθενται μέσα στην παράσταση εν μέσω της δράσης.
Για τους MONKS αυτή είναι η έβδομη χρονικά παράσταση, η μεγαλύτερη ως τώρα παραγωγή και η πρώτη προσπάθεια προσέγγισης ενός αρχαίου κειμένου. Μια πρόκληση για όλους τους συντελεστές αλλά και μια δουλειά που στοχεύει να παρακινήσει όλες τις ομάδες θεατών. Καθώς συμμετέχουμε με την «Άλκηστη» στο Φεστιβάλ «Ανοιχτή Θεατρική Σκηνή» του Δήμου Θεσσαλονίκης, είμαστε συμμέτοχοι μιας συλλογικής προσπάθειας ανάδειξης της δουλειάς που κάνουν τα τοπικά σχήματα της πόλης, στις δυνατότητες των οποίων πιστεύουμε πολύ.
Το υπόβαθρο της ομάδας και ο Woody Allen
Ποια είναι η ιστορία των Monks; Πώς συγκροτήθηκε η ομάδα σας, ποια η φιλοσοφία της και πόσο εύκολο ήταν το ξεκίνημά σας στη Θεσσαλονίκη;
Γιώργος Μιχαλάκος: Το 2018, 6 φοιτητές της σχολής θεάτρου του Α.Π.Θ. συναντιούνται σε πρόβες για ένα θεατρικό του Woody Allen. Αποφάσισαν πως αυτή η συνεργασία δεν έχει λόγο να σταματήσει και δημιουργούν μια ομάδα, τους MONKS. Από τότε έχουν ως στόχο να φέρουν τον κόσμο πίσω στο θέατρο και να συνεργαστούν με κάθε καλλιτέχνη και ομάδα που έχει την ίδια φλόγα και όραμα για μια Θεσσαλονίκη με θέατρο.
Καμιά αρχή δεν είναι εύκολη και κάθε νέα δουλειά είναι ένα ρίσκο, ένας καθηγητής μας πάντα μας έλεγε: «Η αποτυχία εκεί έξω δεν είναι όπως μέσα στην προστατευτική φούσκα της σχολής. Πονάει και κοστίζει». Όμως η νεανική ορμή μας οδήγησε στο να βγάλουμε τον «Ωραίο & Sexy» στο θέατρο Τ τον Νοέμβριο του 2019. Το συναίσθημα του να «έρθεις αντιμέτωπος με το κοινό» μας εξίταρε. Και συνεχίζει να μας εξιτάρει.
Οι αναπόφευκτες πρακτικές προκλήσεις
Γιώργος Μιχαλάκος: Τα βασικά προβλήματα είναι η οικονομική συγκυρία, η απουσία κατάλληλων χώρων και η θεατρική πραγματικότητα της Θεσσαλονίκης. Όπως κάθε άνθρωπος που ασχολείται με το θέατρο, έτσι και εμείς προσπαθούμε να κατανοήσουμε το πόσος κόσμος βλέπει πράγματι θέατρο στην πόλης μας.
Οι μικρές σκηνές της πόλης, που μια ομάδα στα δικά μας κυβικά μπορεί όντως να νοικιάσει, πασχίζουν να γεμίσουν τις αίθουσες τους με θεατές. Παράλληλα οι μεγαλύτερες σκηνές είναι απλησίαστες λόγω τιμής και νοικιάζονται κυρίως από αθηναϊκές παραγωγές που έχουν και τα «μεγάλα ονόματα» στον θίασο τους, άρα γεμίζουν. Αυτό μας δείχνει πως υπάρχει θεατρόφιλο κοινό στη πόλη, το οποίο εμείς οφείλουμε και θέλουμε να προσεγγίσουμε. Θέλουμε να τους συστήσουμε το ελεύθερο τοπικό θέατρο, μα δυσκολευόμαστε.
Οφείλουμε να τονίσουμε πως υπάρχουν χώροι που μας στηρίζουν ουσιαστικά, Θέατρο Τ, Studio 29A, 11 Grey Studio κ.α. αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν ξεφυτρώσει πολλές νέες ομάδες και καλλιτέχνες, το οποίο είναι υπέροχο, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερους χώρους που μπορούν να μας στεγάσουν, για να κάνουμε αυτό που αγαπάμε. Θέατρο.
Στα παρασκήνια της ομάδας
Θα θέλατε να μας ξεναγήσετε για λίγο στα… παρασκήνια της θεατρικής ομάδας; Για να γίνω πιο σαφής,
α. έχετε κάποιο συγκεκριμένο χώρο όπου κάνετε σταθερά τις πρόβες σας;
β. για να επικοινωνήσετε μεταξύ σας ως μέλη της ομάδας χρησιμοποιείτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το τηλ ή κάποιο σύστημα διαχείρισης πρότζεκτ; Έχετε εξωτερικούς συνεργάτες, σταθερούς ή έκτακτους;
Βικτώρια Παπαδοπούλου Σισκοπούλου: Οι πρόβες μας γίνονται σε ένα υπόγειο στο κέντρο της πόλης, είναι το σημείο που εξελίσσονται οι ιδέες μας και παίρνουν μορφή οι δράσεις μας και γι’ αυτό τον αγαπάμε πολύ. Χρησιμοποιούμε κυρίως το messenger για να επικοινωνήσουμε και οι συναντήσεις που αφορούν την πορεία της ομάδας και τον συντονισμό της γίνονται μια φορά το μήνα δια ζώσης.
Υπάρχουν επίσης εξωτερικοί συνεργάτες, με αρκετούς έχουμε κρατήσει σταθερές σχέσης συναδελφικότητας και εκτίμησης. Η εταιρεία μας είναι ανοιχτή σε συνεργασίες, εκτός από τον πυρήνα που αποτελείται από εμάς τους έξι, σε κάθε δουλειά μας συμμετέχουν ακόμη περισσότεροι.
Το θεατρικό κοινό της Θεσσαλονίκης «αναζητά το καινούργιο»
Το θεατρικό κοινό της Θεσσαλονίκης αγκαλιάζει τις νέες θεατρικές ομάδες; Σας ρωτώ από την εμπειρία σας, δεδομένου ότι η Θεσσαλονίκη θεωρείται παραδοσιακά μια θεατρική πόλη. Ή τελικά είναι ένα πιο συντηρητικό κοινό που προτιμά τις θεατρικές ‘πεπατημένες’, ακόμη κι όταν μπορεί να συνοδεύονται από την αντίστοιχη έμπνευση;
Βικτώρια Παπαδοπούλου Σισκοπούλου: Θεωρώ πως η Θεσσαλονίκη απαρτίζεται από ένα θεατρόφιλο κοινό που αγαπά πολύ να βλέπει νέες ομάδες και φρέσκιες ιδέες. Βέβαια, έχει συνηθίσει περισσότερο να παρακολουθεί τα παραδοσιακά ανεβάσματα γιατί διαφημίζονται περισσότερο και υπερτερούν σε αριθμό. Ωστόσο, το κοινό της πόλης αναζητά το καινούριο.
Οι εναλλακτικές αίθουσες με τις κατάλληλες προϋποθέσεις «δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τις κλασικές»
Όλο και περισσότερες αίθουσες στη Θεσσαλονίκης – δεν αναφέρομαι στις παραδοσιακά θεατρικές αίθουσες αλλά σε πιο εναλλακτικούς χώρους – ενδιαφέρονται να φιλοξενήσουν από ολοκληρωμένες παραστάσεις μέχρι άλλου είδους θεατρικά δρώμενα, ίσως πιο υβριδικά.
Ποια είναι η άποψη σας για έναν ανέβασμα της δουλειά σας σε τέτοιες αίθουσες; Υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις που πρέπει να έχουν αυτές για να λειτουργήσουν με αυτόν τον τρόπο;
Γιάννης Μαυρόπουλος Δεν σνομπάρουμε καθόλου τέτοιους χώρους, άλλωστε η τελευταία μας χρονικά παράσταση, η «Προδοσία» του Harold Pinter εγκαινίασε έναν τέτοιο χώρο ως θέατρο. Θα πρέπει ωστόσο να εμπίπτουν σε μία από τις εξής δύο κατηγορίες:
1) Να είναι ένας χώρος με πολύ ιδιαίτερο χαρακτήρα, που θα πάει ένας θίασος να προσαρμοστεί ο ίδιος σε αυτόν και στην αύρα του, ή,
2) να είναι ένας πολυμορφικός χώρος με κατάλληλο ηχητικό και φωτιστικό εξοπλισμό, που θα μπορεί να είναι ευέλικτος σε κάθε πρότζεκτ.
Συχνά υπάρχουν ζητήματα νομιμότητας, οργάνωσης, εμπορικότητας, είναι πάντα ένα ρίσκο τέτοιοι χώροι, ωστόσο αν οι άνθρωποι που τους τρέχουν είναι διαθέσιμοι να προσφέρουν κάτι ποιοτικό και επαγγελματικό, δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν από μια κλασική (ιταλικού τύπου συνήθως) θεατρική σκηνή.
Η απαιτητική καθημερινότητα ενός καλλιτέχνη
Ποια είναι η καθημερινότητα για τον νέο Θεσσαλονικιό ηθοποιό ή γενικότερα καλλιτέχνη στο χώρο του θεάτρου, που καλείται να ισορροπήσει τη συμμετοχή του σε πολλά και διαφορετικά πρότζεκτ, προκειμένου και να βιοποριστεί επαγγελματικά;
Ανθούλα Αηδώνη: Ο ηθοποιός, που ήδη περιγράφεται από την ερώτηση, εύχεται με όλο του το είναι η μέρα να είχε 40 ώρες. Πέρα από το τρέξιμο που χρειάζεται για να ανταπεξέλθεις στα πολλά πρότζεκτ, απ’ τη μια όντας τυχερός που τα έχεις και απ’ την άλλη αναγκασμένος να τα έχεις για να μπορέσεις να βιοποριστείς, έχεις και το άγχος της τυχόν αποτυχίας τους, που ευτυχώς εξισορροπείται με την αδρεναλίνη της δημιουργίας με άτομα που νιώθεις περηφάνια να αποκαλείς συνεργάτες.
Σε όλη αυτή την καθημερινότητα της “τρέλας”, τον βασικότερο ρόλο παίζει η ψυχική υγεία του καθενός, το πόσο συνειδητά ειλικρινής είναι με τον εαυτό του και πόσο υπακούει στις ανάγκες του. Μετά έχουμε και αυτό που αποκαλούμε προσωπική ζωή, που στον βωμό της τέχνης ίσως παραμερίζουμε, αλλά όταν συνειδητοποιούμε πως είναι εκεί για να μας προσφέρει στιγμές διαφυγής, γαλήνης και απόλαυσης πρέπει να κάνουμε λίγο σκόντο στο ταραχώδες πρόγραμμα μας για να μας κάνουμε αυτό το δώρο που όλοι έχουμε ανάγκη. Εν συντομία, για να κάνεις τέχνη πρέπει να είσαι ειλικρινής για και με τον εαυτό σου, τις ανάγκες σου και να σέβεσαι τους χρόνους σου.
Οι στόχοι και το όραμα της ομάδας
Ποιοι είναι οι στόχοι και τα όνειρα των Monks από εδώ και πέρα;
Ανθούλα Αηδώνη: Με το πιο φρέσκο επικείμενο πρότζεκτ μας ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΑΛΚΗΣΤΗ ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι θα πετύχουμε έναν στόχο από αυτούς που έχουμε θέσει, να μπορέσουμε να φέρουμε τη δουλειά μας από τη Θεσσαλονίκη σε μια Αθηναϊκή σκηνή, κάτι που ίσως να συμβεί πολύ σύντομα. Ο βασικότερος στόχος όμως παραμένει, η Θεσσαλονίκη να γεμίσει θεατρικές επιλογές και κοινό που θα τις προτιμά στον πολύτιμο και ελάχιστο ελεύθερο του χρόνο.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
- Μετάφραση: Γεώργιος Τσοκόπουλος
- Σκηνοθεσία: Γιάννης Μαυρόπουλος
- Βοηθοί σκηνοθέτη: Μυρσίνη Καρματζόγλου, Βικτώρια Παπαδοπούλου – Σισκοπούλου
- Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Δανάη Πάλλα
- Σκηνογραφία: Εύα Σουγιουλτζή
- Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Πάνος Τσαμουράς
- Φωτισμοί: Γιώργος Μιχαλάκος
- Κατασκευή σκηνικών: Κώστας Χατζηκαλλινικίδης
- Επιμέλεια εθίμου Gjëmë: Μυρσίνη Καρματζόγλου
- Σχεδιασμός αφίσας: Αγγελίνα Τερσενίδου
- Βίντεο τρέιλερ: Άγγελος Χαραλάμπους
- Φωτογραφίες: Λευτέρης Τσινάρης
- Σχεδιασμός προώθησης – Social Media: Ανθούλα Αηδώνη
- Επικοινωνία: Νίκη Ζερβού
Επί σκηνής:
- Μυρσίνη Καρματζόγλου (Άλκηστη/μέλος χορού)
- Γιάννης Μαυρόπουλος (Άδμητος/Θάνατος)
- Ιωάννης Καμπούρης (Ηρακλής/μέλος χορού)
- Βικτώρια Παπαδοπούλου – Σισκοπούλου (Υπηρέτρια/μέλος χορού)
- Γιώργος Κωνσταντίνου (Απόλλων/Φέρης/ μέλος χορού)
- Υρώ Τσάμογλου (μέλος χορού)
- Ανθούλα Αηδώνη (μέλος χορού)
- Κωνσταντίνος Τσώνης (μέλος χορού)
Μουσικοί επί σκηνής (ως μέλη του χορού):
- Κωνσταντίνος Καλαμάκης (βιολί)
- Βασιλική Μπεκιάρη (βιόλα)
- Δημήτρης Σταύρου (καβάλ)
Tους MONKS θα τους βρείτε στα παρακάτω links: